معرفی دانشکده

دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران با قدمتی بیش از هفتاد سال تاریخ پربار و پرافتخار با تولید علم، نظریه پردازی و توسعه فناوری های نوین در زمینه حفاظت و حمایت از عرصه های طبیعی کشور نقش آفرینی میکند. این دانشکده با اتکا به نیروی انسانی توانمند و فرهیخته شامل تعداد 62 عضو هیأت علمی در 5 گروه آموزشی شامل : گروه مهندسی احیاء مناطق خشک و کوهستانی ، مهندسی علوم و صنایع چوب و کاغذ، مهندسی محیط زیست، مهندسی جنگلداری و اقتصاد و مهندسی شیلات و تعداد 867 دانشجو در مقاطع کارشناسی و تحصیلات تکمیلی در راستای تولید علم نافع در بخش منابع طبیعی با تأکید بر ترویج و توسعه اخلاق و ارزشهای والای انسانی فعالیت می نماید.

تا 1350 شمسی در دانشکده جنگلداری تنها در گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشجو پذیرفته می شد؛ دروس 4 ساله لیسانس شامل دروس عمومی، دروس انتخابی عمومی، دروس اجباری علوم پایه مربوط به جنگل و دروس اجباری علوم تخصصی به همراه تز، سمینار و درس صنایع چوب بود. اولین دوره فارغ التحصیلان دانشکده جنگلداری 51 نفر بودند که در سال 1349 شمسی دوره مهندسی جنگلداری را به پایان رساندند. از سال 1349 شمسی دانشکده منابع طبیعی از نظر اعضای هیأت رو به توسعه گذاشت به نحوی که تعداد 25 نفر با تحصیلات عالی در سطح دکتری با سمت استادیاری عضو دائمی دانشکده گردیدند. از سال 1351 شمسی گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل اقدام به دایر نمودن دوره کارشناسی ارشد نمودند و اولین فارغ التحصیلان آن عملاً در سال 1354 شمسی کار پایان نامه و دفاع خود را به پایان رساندند. در همین سال 1351 شمسی با توجه به اینکه در دانشکده علاوه بر فعالیت گروه جنگلداری گروه های دیگر آموزش های مرتع، آبخیز، بیابان، صنایع چوب و درس هایی از محیطزیست و شیلات تدریس می شد. نام دانشکده جنگلداری به دانشکده منابع طبیعی تغییر یافت.

گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل پس از انقلاب اسلامی در سال 1369 شمسی برنامه دوره دکتری را تدوین و جهت تصویب به دانشگاه تهران ارائه داد و در سال 1371 شمسی این دوره به تصویب رسید.

دانشجویان علاوه بر آموزش های صحرایی در جنگل آموزشی پژوهشی دانشکده، آموزش های دروس مختلف را در آزمایشگاه های سنجش از دور، عکس های هوایی، ژنتیک، بذور درختان جنگلی، زیست سنجی جنگل، مهندسی جنگل، مکانیک خاک های جنگلی، کشت بافت و ریزازدیاری، اقتصاد و سیاست، اکوهیدرولوژی و هرباریوم زیر نظر کارشناسان گروه و نظارت مستقیم استادان آموزش می بینند. این گروه در حال حاضر 10 عضو هیأت علمی و 3 کارشناس و 1 نفر مسئول دفتر در استخدام خود دارد.

گروه آموزشی مهندسی علوم و صنایع چوب و کاغذ در دوره کارشناسی در دو رشته مهندسی صنایع مبلمان و مهندسی صنایع چوب و فرآورده های سلولزی، در مقطع کارشناسی ارشد در گرایشات کامپوزیت های لیگنوسلولزی، بیولوژی و آناتومی چوب، صنایع سلولزی، حفاظت و اصلاح چوب، مدیریت صنایع چوب و فرآورده های سلولزی و در مقطع دکتری در چهار گرایش نخست دوره کارشناسی ارشد دانشجو می پذیرد. این گروه آموزشی دارای آزمایشگاه های مجهز HPLC، حفاظت و اصلاح چوب، فیزیک چوب، نانو مواد سلولزی، بیولوژی و آناتومی چوب، شیمی چوب، خمیر و کاغذ، مکانیک چوب، مهندسی مبلمان و کارگاه مبلمان، فرآورده های مرکب چوبی و کوره چوب خشک کنی می باشد که دانشجویان مقاطع مختلف برای آموزش و فعالیت های پژوهشی از آنها استفاده می کنند. این گروه توسط تعداد 12 عضو هیأت علمی، 5 مسئول آزمایشگاه، 1 نفر مسئول کارگاه، 1 نفر مسئول دفتر و 1 نفر مسئول خدمات اداره می شود.

گروه مهندسی احیاء مناطق خشک و کوهستانی فعالیت های خود را در سه بخش مرتعداری، آبخیزداری و بیابان زدایی ساماندهی نموده است. دانشجویان این گروه در دوره کارشناسی در رشته مهندسی طبیعت پذیرفته می شوند ولی در دوره کارشناسی ارشد در سه رشته مدیریت و کنترل بیابان، علوم و مهندسی مرتع و علوم مهندسی آبخیز ادامه تحصیل می دهند. رشته علوم مهندسی مرتعداری دارای سه گرایش مدیریت مرتع، اصلاح و احیاء مرتع و گیاهان داروئی و صنعتی می باشد و رشته علوم مهندسی آبخیز نیز دارای گرایشات حفاظت آب و خاک، سیلاب و رودخانه، آبخیزداری شهری و مدیریت حوزه های آبخیز دانشجویان برحسب علاقه مورد نظر انتخاب رشته و گرایش می نمایند. در گروه مهندسی احیاء مناطق خشک و کوهستانی در دوره دکتری تخصصی سه رشته علوم و مهندسی مرتع، مدیریت و کنترل بیابان، علوم و مهندسی آبخیز ایجاد شده و دانشجویان در رشته علوم و مهندسی آبخیز در دو گرایش حفاظت آب و خاک و مدیریت حوزه های آبخیز پذیرفته می شوند. گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی توسط 17 عضو هیأت علمی، 3 کارشناس، 1 نفر مسئول دفتر و 1 نفر مسئول خدمات اداره می شود.

در گروه مهندسی محیط زیست دانشجویان در رشته علوم و مهندسی محیط زیست مشغول به تحصیل می شوند که در دوره کارشناسی ارشد و دکتری در همین رشته در سه گرایش مدیریت و حفاظت تنوع زیستی، ارزیابی و آمایش سرزمین و آلودگی محیط زیست ادامه می یابد. این گروه دارای 9 عضو هیأت علمی، 3 کارشناس و 1 نفر مسئول دفتر است. گروه آموزشی مهندسی محیطزیست دارای آزمایشگاه های مجهز و فعال بوم شناسی و مدیریت حیاتوحش، کیفیت هوا و ریز گردها، تکثیر و پرورش جانوران درحال انقراض، آزمایشگاه تولید پایدار تنوع زیستی و کارگاه ارزیابی و برنامهریزی محیط زیست است. دانشجویان این گروه دروس عملی را در این آزمایشگاه ها و در اکوسیستم های طبیعی زیر نظر کارشناسان و استادان دروس مختلف آموزش می بینند.

در سال 1395 شمسی مرکز تحقیقات علوم محیطزیستی آکادمی علوم چین (RCEES-CAS) و پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران (UTCAN) در قالب طرح همکاری در زمینه تحقیق و توسعه بین دو مرکز به ویژه در زمینه توسعه علمی و تبادل فرهنگی از طریق همکاری های دو جانبه در زمینه آموزش و تحقیقات داشتند. در همین راستا، در سال 1396 شمسی به منظور کمک به فعالیت های دو جانبه بین RCEES-CAS و UTCAN در ایران و چین، مرکز بین المللی تحقیقات آب و محیط زیست زیر نظر گروه محیط زیست (دکتر حمیدیان) تأسیس شد.

گروه مهندسی شیلات با ارائه دروس متنوع در سه گرایش اصلی شامل تکثیر و پرورش آبزیان، بومشناسی آبزیان، صید و بهره برداری و فرآوری محصولات شیلاتی دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری در دو گرایش تکثیر و پرورش و بوم شناسی آبزیان می پذیرد. این گروه آموزشی با 12 عضو هیأت علمی، 2 کارشناس و 1 نفر مسئول دفتر اداره می شود. گروه مهندسی شیلات دارای آزمایشگاه های مدیریت کیفیت آب، بیوتکنولوژی آبزیان، فرآوری آبزیان، لیمتولوژی و هیدروبیولوژی، تکوین و بیوسیستماتیک آبزیان، کشت جلبک، آزمایشگاه عمومی شیلات، کارگاه تغذیه آبزیان، کارگاه تکثیر و پرورش آبزیان و کارگاه بهداشت و بیماری های آبزیان است. دانشجویان علاوه بر آموزش دروس عملی، فعالیتهای پرورشی خود را در قالب پایان نامهها و رساله های دکتری در این کارگاه ها و آزمایشگاه ها انجام می دهند.

تربیت نیروی انسانی متخصص، کارآمد و کارآفرین، انجام فعالیت های متنوع آموزشی و پرورشی به ویژه پژوهش های کاربردی، توسعه مطالعات بین رشته ای، ارتباط مؤثر با جامعه و صنعت و نیز بخش های اجرایی مرتبط با منابع طبیعی از موارد مهمی است که همواره در دستور دانشکده قرار داشته است و آن را تبدیل به مرجع و نمادی از علم و عمل در سطح کشور نموده است.